Wettelijk samenwonen in België

Twee mensen die samenwonen en dit aan hun gemeente aangeven, zijn wettelijk samenwonend. De aangifte geeft een zekere juridische bescherming, zoals erfrecht. Dit geldt alleen voor mensen die juridisch bekwaam zijn om een contract te sluiten, die niet gehuwd zijn en niet met andere personen wettelijk samenwonen.

Wat moet u doen?

Voor uw verklaring van wettelijke samenwoning gaat u naar het gemeentehuis. Daar legt u een schriftelijke verklaring af, die u overhandigt aan de ambtenaar van de burgerlijke stand. Wat staat er allemaal in de verklaring?

  • datum van de verklaring
  • naam, voornaam, geboorteplaats, geboortedatum en de handtekening van beide partijen

  • gemeenschappelijke woonplaats

  • wens van beide partners om wettelijk samen te wonen vermelding dat beide partijen vooraf kennis hebben genomen van de artikelen 1475 tot 1479 van het burgerlijk wetboek die het samenwonen regelen

Samenlevingscontract

Samenwonenden kunnen specifieke voorwaarden in een ‘samenlevingscontract’ regelen. Dit is echter niet verplicht. Maar als u een samenlevingscontract heeft afgesloten met uw partner, zorg er dan voor dat hier in de verklaring op het gemeentehuis naar verwezen wordt.

Erfrecht

De langstlevende wettelijk samenwonende geniet bij het overlijden van de partner een zeker erfrecht op de gezamenlijke woning. Het gaat om het vruchtgebruik van het onroerend goed, met inbegrip van de huisraad, dat tot gemeenschappelijke verblijfplaats diende van het gezin.

Fiscaliteit

Voor de berekening van de belastingen worden wettelijk samenwonenden gelijkgesteld met echtgenoten. Deze gelijkschakeling heeft tot gevolg dat ook wettelijk samenwonenden een gemeenschappelijke belastingaangifte moeten indienen.

Samenwonen beëindigen

Het wettelijk samenwonen eindigt automatisch door het huwelijk of het overlijden van een van de partners, of vrijwillig door een gezamenlijke of een eenzijdige verklaring bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van uw gemeente.